Văn bản dưới luật là gì ? Hệ thống văn bản được ban hành do cơ quan có thẩm quyền ban hành ở nước ta được phân loại theo nhiều cách khác nhau. Qua bài viết dưới đây, Tổng đài Pháp luật sẽ giúp bạn giải quyết những thắc mắc qua việc phân tích các quy định pháp luật liên quan. Trong quá trình tìm hiểu nội dung của bài viết và các quy định pháp luật liên quan, nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào, hãy liên hệ ngay tới hotline: 1900 6174 để được hỗ trợ kịp thời.
>> Tư vấn của Luật sư tư vấn các loại văn bản. Gọi ngay 19006174
Văn Bản Dưới Luật quy định thế nào ? Ví Dụ
Văn bản dưới luật là loại văn bản do cơ quan Nhà nước hoặc người có thẩm quyền trong hệ thống cơ quan quyền lực, cơ quan hành chính, cơ quan tư pháp hoặc các tổ chức khác ban hành. Mà những văn bản đó bao gồm nội dung là các quy phạm pháp luật cụ thể hóa hoặc hướng dẫn một (một số) vấn đề được luật, nghị quyết của Quốc hội, được pháp lệnh, nghị quyết của Uỷ ban thường vụ Quốc hội giao; hay để thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình được quy định trong Hiến pháp, Luật tổ chức.
Nội dung dưới luật không được trái với quy định pháp luật được quy định tại Hiến pháp, Bộ luật và Luật.
Các loại văn bản dưới luật
Theo quy định pháp luật hiện nay, văn bản dưới luật bao gồm 06 loại văn bản. Mỗi cơ quan/ người có thẩm quyền có quyền được ban hành một hoặc một số loại văn bản ban hành dưới luật. Cụ thể như sau:
Pháp lệnh
Pháp lệnh được ban hành bởi Uỷ ban thường vụ Quốc hội để quy định cụ thể, chi tiết những vấn đề được Quốc hội giao. Pháp lệnh chỉ được thông qua khi quá 1/2 tổng số thành viên Uỷ ban thường vụ Quốc hội biểu quyết tán thành và có hiệu lực tại thời điểm Chủ tịch nước ký lệnh công bố (Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày pháp lệnh được thông qua).
Pháp lệnh là một văn bản quy phạm pháp luật, vì pháp lệnh có đầy đủ các đặc điểm của một văn bản quy phạm pháp luật như: Được ban hành bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền, thể hiện ý chí của Nhà nước, được đảm bảo thực hiện bằng quyền lực nhà nước và mang tính bắt buộc chung nhiều đối tượng xã hội.
Pháp lệnh thường sẽ quy định và điều chỉnh những quan hệ được đánh giá là cơ bản và quan trọng trong đời sống xã hội nhưng chưa được luật quy định hay quy định một cách chưa đầy đủ và chi tiết. Pháp lệnh ban hành một thời gian có thể được cơ quan có thẩm quyền xem xét trở thành văn bản Luật.
>> Tư vấn của Luật sư tư vấn cơ quan nào được quyền ban hành Pháp lênh. Gọi ngay 19006174
Nghị quyết
Nghị quyết là văn bản nằm trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật của nước ta hiện nay. Theo quy định pháp luật, có nhiều cơ quan Nhà nước có thẩm quyền ban hành Nghị quyết với những mục đích và nội dung khác nhau. Tuy nhiên, việc ban hành Nghị quyết vẫn phải đảm bảo đúng trình tự, thủ tục được quy định trong Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật và các luật khác có liên quan
Nghị quyết thường được ban hành với những nội dung như:
– Nghị quyết của Quốc hội ban hành để quy định một số vấn đề như: đại xá, quy định về trường hợp khẩn cấp và các biện pháp cần được áp dụng để đảm bảo quốc phòng và an ninh quốc gia, tạm ngưng áp dụng một (một số) nội dung tại Luật, Nghị quyết của Quốc hội.
– Nghị quyết của Uỷ ban thường vụ Quốc hội ban hành nhằm mục đích: giải thích các quy phạm pháp luật được thể hiện ở các văn bản luật hoặc pháp lệnh; hướng dẫn hoạt động của Hội đồng nhân dân các cấp;…
– Nghị quyết liên tịch giữa Uỷ ban thường vụ Quốc hội hoặc Chính phủ với Đoàn chủ tịch UBTWMTTQVN được ban hành nhằm quy định chi tiết, cụ thể hơn những vấn đề được giao tại các văn bản luật.
– Nghị quyết của Hội đồng thẩm phán TAND tối cao được ban hành nhằm hướng dẫn việc thống nhất áp dụng các quy định pháp luật trong hoạt động xét xử thông qua những tổng kết trong việc áp dụng các quy định của luật, giám đốc thẩm trong xét xử.
– Nghị quyết của HĐND cấp tỉnh được ban hành nhằm quy định chi tiết các quy định pháp luật được giao trong văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên;…
Ngoài ra, HĐND cấp huyện, cấp xã cũng được phép ban hành Nghị quyết trong phạm vi thẩm quyền của mình
>>Tư vấn của Luật sư tư vấn cơ quan nào được quyền ban hành Pháp lênh. Nghị quyết 19006174
Lệnh (Sắc lệnh)
Về cơ bản, hiện nay nước ta không có quy định pháp luật về Sắc lệnh. Nhưng, tại Điều 4 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật thì Sắc lệnh có giá trị pháp lý tương đương với Lệnh.
Sắc lệnh được hiểu như một mệnh lệnh được thể hiện trong một văn bản do Chủ tịch nước – người đứng đầu Nhà nước ban hành để quy định những nội dung cấp thiết, quan trọng, mang tính bắt buộc, khẩn cấp. Vì vậy, Lệnh (Sắc lệnh) thường được ban hành và áp dụng trong những hoàn cảnh đặc biệt.
Tư vấn của Luật sư tư vấn cơ quan nào được quyền ban hành lệnh ( sắc lệnh). Gọi ngay 19006174
Nghị định
Nghị định là văn bản quy phạm pháp luật mà chỉ có Chính phủ có thẩm quyền ban hành. Nghị định được ban hành nhằm quy định chi tiết những điều, khoản, điểm được giao trong các văn bản quy phạm pháp luật có giá trị pháp lý cao hơn như: Luật, Nghị quyết của Quốc hội, Pháp lệnh, … Ngoài ra, Nghị định còn được Chính phủ ban hành để quy định những quyền lợi và nghĩa vụ của người dân theo Hiến pháp và Luật hiện hành.
Nghị định là một trong những văn bản pháp luật quan trọng và phổ biến hiện nay và được Chính phủ ban hành theo trình tự, thủ tục luật định, mang tính bắt buộc và được đảm bảo thực hiện bởi quyền lực Nhà nước.
Tư vấn của Luật sư tư vấn cơ quan nào được quyền ban hành Nghị định. Gọi ngay 19006174
Quyết định
Quyết định được ban hành bởi nhiều cá nhân, cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Mỗi chủ thể khác nhau sẽ ban hành Quyết định với những nội dung và mục đích khác nhau. Quyết định có thể là văn bản quy phạm pháp luật hoặc cũng có thể là văn bản áp dụng pháp luật.
Ví dụ:
– Quyết định số 27/2018/QĐ-TTg của Thủ tướng chính phủ ban hành Quyết định Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam là văn bản quy phạm pháp luật vì Quyết định này thể hiện các quy tắc chung, có phạm vi áp dụng rộng rãi bao gồm các cơ quan, tổ chức, cá nhân theo quy định tại Luật Thống kê 2015.
– Quyết định giao đất của UBND cấp huyện cho anh Nguyễn Văn B là văn bản áp dụng quy định pháp luật vì đây là văn bản mà UBND cấp huyện áp dụng các quy định pháp luật về thẩm quyền giao đất, điều kiện và đối tượng giao đất được quy định tại Luật đất đai và các văn bản pháp luật có liên quan. Đồng thời, Quyết định này chỉ áp dụng cho cá nhân anh Nguyễn Văn B mà thôi.
Tư vấn của Luật sư tư vấn cơ quan nào được quyền ban hành Quyết định. Gọi ngay 19006174
Thông tư
Thông tư là văn bản quy phạm pháp luật được cơ quan có thẩm quyền ban hành để giải thích và hướng dẫn cụ thể, chi tiết những quy định được giao trong Luật hoặc những văn bản quy phạm pháp luật mang tính chuyên môn, thuộc phạm vi quản lý từng ngành.
Thông tư được ban hành bởi Thủ trưởng cơ quan nhà nước cấp có thẩm quyền cấp trung ương như: Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ.
Ngoài ra, Thông tư không chỉ được ban hành bởi một cá nhân mà có thể do nhiều cá nhân có thẩm quyền ban hành. Trường hợp này gọi là Thông tư liên tịch. Thông tư liên tịch có thể là Thông tư liên tịch giữa Chánh án Tòa án nhân dân tối cao với Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; Thông tư liên tịch giữa Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ với Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao.
Tư vấn của Luật sư tư vấn cơ quan nào được quyền ban hành thông tư. Gọi ngay 19006174
Thẩm quyền ban hành văn bản dưới luật
Để tạo sự thống nhất và chặt chẽ trong hoạt động ban hành các văn bản quy phạm pháp luật hoặc văn bản áp dụng quy phạm pháp luật của các cá nhân/ cơ quan Nhà nước, pháp luật quy định thẩm quyền ban hành văn bản dưới luật cho từng cá nhân/ cơ quan Nhà nước theo từng loại văn bản. Cụ thể như sau:
1. Pháp lệnh: Ủy ban thường vụ Quốc hội;
2. Nghị quyết: Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội, HĐND các cấp, Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao;
3. Lệnh (Sắc lệnh): Chủ tịch nước
4. Nghị định: Chính phủ;
5. Thông tư, Thông tư liên tịch: Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ hoặc Thủ trưởng cơ quan tư pháp (Tòa án, Viện Kiểm sát), Thủ trưởng của các tổ chức chính trị – xã hội.
6. Quyết định: Hầu hết là các cơ quan Nhà nước và người có thẩm quyền đều có thể ban hành loại văn bản này: Thủ tướng Chính phủ, UBND các cấp, HĐND các cấp,…
Cần phải lưu ý rằng, nội dung của văn bản của các cơ quan Nhà nước/ cá nhân có thẩm quyền ban hành không được trái với nội dung của văn bản mà cơ quan/ cá nhân có thẩm quyền cấp trên.
Ví dụ: Cùng là quyết định nhưng Quyết định của Chủ tịch UBND các cấp không được trái với nội dung của các Quyết định (cùng điều chỉnh một loại quan hệ xã hội) mà Thủ tướng Chính phủ ban hành.
Tư vấn của Luật sư tư vấn thẩm quyền ban hành văn bản. Gọi ngay 19006174
Sự khác nhau giữa văn bản luật và văn bản dưới luật
(1) Văn bản luật
Văn bản luật là những văn bản quy phạm pháp luật do Quốc hội – cơ quan quyền lực cao nhất của Nhà nước ban hành theo trình tự, thủ tục và hình thức đúng với quy định pháp luật. Văn bản luật bao gồm: Hiến pháp, Bộ luật, Luật.
Các văn bản luật là những văn bản có hiệu lực pháp lý cao nhất, đứng đầu là Hiến pháp.
(2) Văn bản dưới luật
Văn bản ban hành dưới luật là những văn bản quy phạm pháp luật do các cơ quan nhà nước ban hành theo trình tự, thủ tục và hình thức theo quy định pháp luật.
Văn bản ban hành dưới luật bao gồm 06 loại văn bản, bao gồm: Pháp lệnh, Nghị định, Nghị quyết, Thông tư, Quyết định. Văn bản dưới luật có thể là văn bản quy phạm pháp luật hoặc là những văn bản áp dụng quy định pháp luật mang tính cá thể. Các văn bản có hiệu lực pháp lý thấp hơn. Nội dung của các văn bản ban hành dưới luật không được trái với nội dung của văn bản luật.
Nhìn chung, các loại hình văn bản ban hành dưới luật khá đa dạng. Nhưng, để đảm bảo cho việc tra cứu các quy định pháp luật một cách dễ dàng cũng như để mọi đối tượng trong xã hội nắm bắt được nội dung các quy định pháp luật nên các văn bản dưới luật đều phải thể hiện được các nội dung như: Tên gọi, số hiệu văn bản, người ban hành, nội dung điều chỉnh.
>>Xem thêm: Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015
Trên đây là một số nội dung tư vấn của Tổng đài pháp luật . Bạn tham khảo nội dung bài viết để giải đáp thắc mắc của mình. Trong quá trình tìm hiểu bài viết trên hoặc các vấn đề pháp lý liên quan, nếu có bất kỳ câu hỏi nào, hãy nhấc máy và gọi đến đường dây nóng 1900 6174 để được Luật sư và Chuyên viên tư vấn hỗ trợ kịp thời.
Liên hệ chúng tôi
| ✅ Dịch vụ luật sư | ⭐️ Chuyên nghiệp: Dành cho cá nhân – gia đình – doanh nghiệp |
| ✅ Dịch vụ xử lý nợ xấu, nợ khó đòi | ⭐️ Đúng pháp luật – Uy tín |
| ✅ Dịch vụ ly hôn | ⭐️ Nhanh – Trọn gói – Giải quyết trong ngày |
| ✅ Dịch vụ Luật sư riêng | ⭐️ Uy tín: Dành cho cá nhân – gia đình – doanh nghiệp |
| ✅ Dịch vụ Luật sư Hình sự | ⭐️ Nhanh chóng – Hiệu quả |
| ✅ Dịch vụ Luật sư tranh tụng | ⭐️ Giỏi – Uy tín – Nhận toàn bộ vụ việc |
| ✅ Dịch vụ Luật sư doanh nghiệp | ⭐️ Tư vấn thường xuyên cho doanh nghiệp |
