Giải quyết tranh chấp đất đai cấp xã như thế nào? Nguyên tắc giải quyết ra sao? Cơ quan thẩm quyền nào có trách nhiệm giải quyết tranh chấp đất đai? Tranh chấp đất đai là một vấn đề rất nhạy cảm và phải giải quyết một cách hợp tình hợp lý nhất. Hãy cùng Tổng Đài Pháp Luật đi tìm hiểu chi tiết về vấn đề này nhé.
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ trình bày chi tiết về Giải quyết tranh chấp đất đai cấp xã và những điều cần lưu ý trong quá trình này. Mọi vướng mắc của các bạn liên quan đến vấn đề trên, vui lòng kết nối trực tiếp đến với Luật sư thông qua số hotline 1900.6174 để được tư vấn kịp thời và nhanh chóng nhất!
>>> Chuyên viên tư vấn miễn phí về giải quyết tranh chấp đất đai cấp xã. Liên hệ ngay 1900.6174 để được hỗ trợ kịp thời và nhanh chóng nhất.
Chị Mai Thị Hiền – Thái Bình có gửi câu hỏi về tổng đài như sau:
Vợ chồng tôi đã được bố mẹ chồng cho một diện tích đất từ năm 2000. Vợ chồng tôi đã xây dựng nhà trên diện tích đó để làm nơi ở. Khi vợ chồng tôi xây dựng nhà thì bố mẹ và những người khác trong gia đình không ai có ý kiến phản đối gì.
Vợ chồng tôi đã tiến hành kê khai đất và được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Hai năm trước, chồng tôi có mất do tai nạn giao thông. Vì vậy, gia đình bên chồng tôi có đòi lại mảnh đất này và hiện tại gia đình chúng tôi đang xảy ra tranh chấp.
Vì vậy, xin hỏi Luật sư tôi có thể trình báo sự việc này lên Cơ quan cấp xã để giải quyết tranh chấp này có được không? Và quy trình, thời gian giải quyết như thế nào?
>>> Liên hệ Luật sư tư vấn miễn phí về giải quyết tranh chấp đất đai ở cấp xã?. Gọi ngay 1900.6174
Trả lời:
Đội ngũ luật sư của Tổng Đài Pháp Luật xin cảm ơn chị Mai Thị Hiền đã tin tưởng và gửi câu hỏi về Tổng đài. Đối với trường hợp này của chị, chúng tôi xin tư vấn cụ thể sau đây:
Giải quyết tranh chấp đất đai cấp xã theo quy định của pháp luật
Căn cứ theo khoản 24 Điều 3 Luật Đất đai năm 2013: “Tranh chấp đất đai là tranh chấp về quyền, nghĩa vụ của người sử dụng đất giữa hai hoặc nhiều bên trong quan hệ đất đai”.
Tranh chấp về đất đai là một loại tranh chấp đa dạng, phức tạp và xây ra khá phổ biến trong xã hội hiện nay. Những tranh chấp mà các bên không thể hòa giải được thì thường gửi đơn đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi xảy ra tranh chấp để giải quyết.
Đặc điểm của giải quyết tranh chấp đất đai cấp xã
Chủ thể của tranh chấp đất đai: người có quyền quản lý và quyền sử dụng đất gồm cá nhân, hộ gia đình, tổ chức.
Đối tượng của tranh chấp đất đai: là quyền được quản lý và sử dụng đất
Căn cứ theo Khoản 2 Điều 202 Luật Đất đai năm 2013, giải quyết tranh chấp đất đai cấp xã xảy ra khi mà các bên tranh chấp không tự hòa giải được. Lúc đó, các bên sẽ gửi đơn đến Ủy ban nhân nhân cấp xã nơi có đất tranh chấp để hòa giải.
>>> Xem thêm: Phí đăng ký thế chấp quyền sử dụng đất là bao nhiêu?
Thời hạn để thực hiện thủ tục hòa giải tranh chấp đất đai tại Ủy ban nhân dân cấp xã là không quá 45 ngày kể từ ngày bên UBND cấp xã nhận được đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp (Khoản 3 Điều 202 Luật Đất đai 2013). Thủ tục hòa giải này có tính bắt buộc và mang tính chất hành chính trong việc giải quyết tranh chấp đất đai.Kết quả hòa giải sẽ không làm mất đi quyền khởi kiện của đương sự.
* Lưu ý: Nếu chưa thực hiện qua thủ tục hòa giải tranh chấp tại cấp xã mà đã yêu cầu trực tiếp đến Tòa án thì sẽ không thụ lý vụ việc theo điểm b khoản 1 Điều 192 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015.
>>> Liên hệ Luật sư tư vấn miễn phí về giải quyết tranh chấp đất đai ở cấp xã?. Gọi ngay 1900.6174
Nguyên tắc giải quyết tranh chấp đất đai cấp xã
Giải quyết tranh chấp đất đai cấp xã cần phải tuân thủ những nguyên tắc sau:
Thứ nhất, đảm bảo với chế độ xã hội chủ nghĩa, phù hợp với đường lối, chính sách của Đảng. Cần thi hành theo đúng quy định của Pháp luật, đạo đức xã hội và các phong tục, tập quán tốt đẹp. Nghiêm cấm xâm phạm đến lợi ích Nhà nước, công cộng, lợi ích hợp pháp của người khác.
Phát hiện và giải quyết kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật về đất đai, tránh tình trạng trì trệ khiến tranh chấp kéo dài ảnh hưởng đến an ninh xã hội và quyền lợi của các bên liên quan.
Thứ hai, tuân thủ nguyên tắc “Đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện quản lý” theo Điều 4 Luật Đất đai 2013 và Điều 53 Hiến pháp 2013. Toàn bộ diện tích đất trên lãnh thổ Việt Nam thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước thống nhất quản lý.
Người sử dụng đất chỉ là những người được Nhà nước giao đất, nên khi giải quyết tranh chấp cần tôn trọng và bảo vệ quyền sở hữu toàn dân đối với đất đai mà Nhà nước là đại diện để phát huy tối đa các quyền năng. Đặt lợi ích của nhân dân lên ưu tiên hàng đầu, lấy dân làm trung tâm và đảm bảo lợi ích của người sử dụng đất.
Thứ ba, tôn trọng quyền tự do, cam kết, sự tự thỏa thuận của các bên. Phát huy tinh thần đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau trong cộng đồng. Nghiêm cấm tạo ra các mâu thuẫn gay gắt hơn giữa người dân. Quan tâm đến quyền và lợi ích hợp pháp của những chủ thể được xem là yếu thế hơn trong xã hội hoặc những đối tượng có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn.
Thứ tư, thành viên của Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai phải đảm bảo tính khách quan, trung lập, công tư phân minh rõ ràng trong nội bộ và cả khi phân xử. Thường khi có tranh chấp xảy ra, các bên tranh chấp chỉ đưa ra những lý lẽ để bảo vệ lợi ích của bên mình mà không nhận ra sai sót bên trong những quan điểm của mình.
Do đó, các thành viên của Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai phải thật sự công minh, đề cao tính công bằng, bình đẳng để phân định hợp tình hợp lý cho cả hai bên. Hiện nay, tranh chấp đất đai phát sinh ngày càng nhiều và có nhiều mức độ đa dạng, phức tạp khác nhau. Do đó, các thành viên trong Hội đồng hòa giải cần nắm vững các nguyên tắc cơ bản trên.
Trên đây là lời giải đáp của Luật sư về Nguyên tắc giải quyết tranh chấp đất đai ở cấp xã. Nếu còn bất kỳ băn khoăn, thắc mắc nào liên quan đến vấn đề này. Hãy liên hệ qua hotline: 1900.6174 để được tư vấn miễn phí và nhanh chóng nhất.
>>>> Xem thêm: Ủy quyền tranh chấp đất đai có được không? Tư vấn chi tiết A -Z
Thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai cấp xã
Căn cứ pháp lý: Điều 203 Luật Đất đai năm 2013
UBND xã, phường có thẩm quyền tổ chức hòa giải tranh chấp đất đai bắt buộc nhưng không có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai. Tùy vào từng trường hợp, thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai đã được hòa giải tại UBND xã, phường nơi có đất xảy ra tranh chấp mà không thành thì giải quyết như sau:
Trường hợp tranh chấp đất đai mà đương sự đã được cấp Giấy chứng nhận hoặc có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 Luật Đất đai 2013 và tranh chấp về tài sản gắn liền với đất thì do Tòa án nhân dân giải quyết. Đây là trường hợp giải quyết tranh chấp đất đai bằng việc khởi kiện tại Tòa án nhân dân theo quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự.
>>> Xem thêm: Dịch vụ Luật sư giải quyết tranh chấp đất đai uy tín, chuyên nghiệp
Trường hợp tranh chấp mà đương sự không có Giấy chứng nhận hoặc không có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 Luật Đất đai năm 2013 thì đương sự có thể được lựa chọn giải quyết theo hai hình thức sau đây:
Khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền theo quy định của Pháp luật Tố tụng dân sự. Nếu đương sự lựa chọn theo con đường hành chính đó là nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp tại UBND cấp có thẩm quyền thì giải quyết như sau:
Đối với tranh chấp giữa hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư với nhau thì thẩm quyền thuộc về Chủ tịch UBND cấp huyện giải quyết; nếu đương sự không đồng ý thì có quyền khiếu nại đến Chủ tịch UBND cấp tỉnh hoặc khởi kiện tại TAND theo quy định của Pháp luật Tố tụng hành chính.
Đối với tranh chấp mà một bên có quan hệ sở hữu có yếu tố nước ngoài là tổ chức, cơ sở tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài thì thẩm quyền thuộc về Chủ tịch UBND cấp tỉnh giải quyết.
Nếu không đồng ý với quyết định giải quyết thì có quyền khiếu nại đến Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường hoặc khởi kiện tại TAND theo quy định của Pháp luật Tố tụng hành chính. Như vậy, thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai không thuộc thẩm quyền của UBND xã, phường, thị trấn nơi có đất xảy ra tranh chấp về đất đai.
>>> Chuyên viên tư vấn miễn phí về giải quyết tranh chấp đất đai ở cấp xã. Liên hệ ngay 1900.6174 để được hỗ trợ kịp thời và nhanh chóng nhất.
Thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai cấp xã?
Anh Hoàng – Nam Định có thắc mắc muốn gửi đến đội ngũ Luật sư chúng tôi:Chào Luật sư, hiện nay tôi có một mảnh đất ở quê đang xảy ra tranh chấp. Tôi có nguyện vọng làm thủ tục để giải quyết vụ việc tranh chấp trên. Tuy nhiên tôi vẫn chưa rõ về trình tự xử lý cũng như tôi phải chuẩn bị những giấy tờ, hồ sơ gì? Mong Luật sư giúp đỡ, tôi xin cảm ơn.
>>> Liên hệ Luật sư tư vấn miễn phí về giải quyết tranh chấp đất đai ở cấp xã?. Gọi ngay 1900.6174
Trả lời:
Tổng đài Pháp Luật chúng tôi cảm ơn anh Hoàng đã gửi thắc mắc của mình đến chúng tôi. Câu hỏi của anh được chúng tôi giải thích như sau:
Trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai cấp xã như sau:
Bước 1: Nộp hồ sơ yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai
Hiện nay, pháp luật chưa có quy định cụ thể hồ sơ yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai tại UBND cấp xã bắt buộc phải bao gồm những loại giấy tờ gì. Tuy nhiên, về cơ bản hồ sơ phải bao gồm:
– Đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai
– Biên bản hòa giải tại UBND cấp xã
– Biên bản xác nhận tình trạng đất đai đang tranh chấp
– Hồ sơ địa chính
– CCCD/CMND
Nơi nộp hồ sơ: UBND cấp xã nơi có đất tranh chấp để hòa giải sẽ tiếp nhận và xử lý hồ sơ.
Bước 2: UBND cấp xã tiếp nhận, tiến hành xử lý đơn yêu cầu
Sau khi nhận được đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp, UBND cấp xã sẽ tiến hành thẩm tra, xác định nguyên nhân phát sinh tranh chấp; thu thập các giấy tờ, chứng cứ liên quan trong quá trình sử dụng đất, nguồn gốc và hiện trạng của đất tranh chấp.
Bước 3: Thành lập Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai
Thành phần Hội đồng bao gồm: Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân là Chủ tịch Hội đồng; đại diện Ủy ban Mặt trận Tổ quốc xã, phường, thị trấn; tổ trưởng tổ dân phố đối với khu vực đô thị; trưởng thôn, ấp đối với khu vực nông thôn; người có uy tín trong dòng họ, ở nơi sinh sống, nơi làm việc;
người có trình độ pháp lý, có kiến thức xã hội; già làng, chức sắc tôn giáo, người biết rõ vụ việc; đại diện của một số hộ dân sinh sống lâu đời tại xã, phường, thị trấn biết rõ về nguồn gốc và quá trình sử dụng đối với thửa đất đó; cán bộ địa chính, cán bộ tư pháp xã, phường, thị trấn.
Tùy từng trường hợp cụ thể, có thể mời đại diện Hội Nông dân, Hội Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh.
>>> Liên hệ Luật sư tư vấn miễn phí về giải quyết tranh chấp đất đai ở cấp xã?. Gọi ngay 1900.6174
Bước 4: Tổ chức buổi hòa giải tại UBND cấp xã
Các bên tranh chấp, thành viên của Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan yêu cầu phải có mặt đầy đủ. Việc hòa giải chỉ có thể được tiến hành khi các bên tranh chấp đều có mặt. Nếu một trong các bên vắng mặt đến lần thứ hai thì được xem là hòa giải không thành.
Bước 5: Lập biên bản hòa giải khi giải quyết tranh chấp
Kết quả buổi hòa giải phải được lập thành biên bản, trong đó phải ghi đầy đủ những nội dung sau: thời gian và địa điểm tiến hành hòa giải; thành phần tham dự; tóm tắt nội dung tranh chấp; ý kiến của Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai; nội dung mà các bên tranh chấp thỏa thuận hoặc không thỏa thuận.
Biên bản phải có chữ ký của Chủ tịch Hội đồng, các bên tranh chấp, các thành viên tham gia hòa giải và phải có dấu của UBND cấp xã. Đồng thời gửi ngay đến cho các bên tranh chấp và lưu lại tại UBND cấp xã.
Kể từ ngày lập biên bản hòa giải thành công mà các bên tranh chấp có ý kiến bằng văn bản khác với nội dung đã thống nhất trong biên bản hòa giải thành, trong thời hạn 10 ngày thì Chủ tịch UBND cấp xã sẽ tổ chức lại cuộc họp Hội đồng hòa giải để xem xét lại và giải quyết đối với nguyện vọng, ý kiến bổ sung. Cuối cùng, phải lập lại biên bản hòa giải thành hoặc không thành.
>>> Chuyên viên tư vấn miễn phí về giải quyết tranh chấp đất đai cấp xã. Liên hệ ngay 1900.6174 để được hỗ trợ kịp thời và nhanh chóng nhất.
Kết quả giải quyết tranh chấp đất đai cấp xã như thế nào?
Đối với kết quả hòa giải tranh chấp đất đai phải được lập thành biên bản có chữ ký của Chủ tịch Hội đồng, các bên tranh chấp có mặt tại buổi hòa giải và các thành viên tham gia hòa giải; phải có dấu của UBND cấp xã; phải được gửi cho các bên tranh chấp và lưu tại UBND cấp xã.
Giải quyết tranh chấp đất đai cấp xã trong trường hợp hòa giải thành
Trường hợp khi đã hòa giải thành nhưng có thay đổi hiện trạng về ranh giới sử dụng đất, người sử dụng đất thì UBND cấp xã sẽ gửi biên bản hòa giải thành đến cơ quan có thẩm quyền để giải quyết theo quy định:
+ Đối với trường hợp hòa giải thành mà có thay đổi hiện trạng về ranh giới, người sử dụng đất thì UBND cấp xã gửi biên bản hòa giải đến:
Phòng Tài nguyên và Môi trường đối với trường hợp tranh chấp đất đai giữa hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư với nhau;
Sở Tài nguyên và Môi trường đối với các trường hợp khác.
+ Phòng Tài nguyên và Môi trường, Sở Tài nguyên và Môi trường trình lên UBND cùng cấp quyết định công nhận việc thay đổi ranh giới thửa đất và cấp mới Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.
>>> Chuyên viên tư vấn miễn phí về hòa giải tranh chấp đất đai cấp xã. Liên hệ ngay 1900.6174 để được hỗ trợ kịp thời và nhanh chóng nhất.
Giải quyết tranh chấp đất đai cấp xã trong trường hợp hòa giải không thành
Trường hợp hòa giải không thành hoặc sau khi hòa giải thành mà có ít nhất một trong các bên muốn thay đổi ý kiến, bổ sung về kết quả hòa giải thì UBND cấp xã sẽ lập biên bản hòa giải không thành và hướng dẫn cụ thể các bên tranh chấp gửi đơn đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp tiếp theo.
>>> Liên hệ Luật sư tư vấn miễn phí về giải quyết tranh chấp đất đai ở cấp xã?. Gọi ngay 1900.6174
Trên đây là những thông tin về Giải quyết tranh chấp đất đai cấp xã mà Đội ngũ Luật sư chúng tôi có thể chia sẻ và cung cấp cho bạn. Hi vọng với sự chia sẻ trên có thể phần nào sẽ gỡ rối được vấn đề mà bạn đang gặp phải. Nếu có thêm những thắc mắc hay cần sự hỗ trợ thêm, anh/chị vui lòng liên hệ thông qua số hotline 1900.6174 để được tư vấn và giúp đỡ một cách nhanh chóng nhất.
