Phản tố trong tố tụng dân sự là gì? Phản tố là quyền và quy trình pháp lý cho phép một bên tham gia trong một vụ án có thể đưa ra khiếu nại, tố cáo hoặc chống lại một quyết định của cơ quan tố tụng đã được ban hành. Quá trình phản tố nhằm bảo đảm quyền công bằng và khách quan trong hệ thống pháp luật và tạo điều kiện cho bên tham gia trong vụ án có cơ hội bảo vệ quyền lợi và lập luận của mình. Trong quá trình phản tố, có quy định rõ ràng về thời hạn, quyền lợi và trách nhiệm của các bên liên quan.
Trong bài viết này, Tổng Đài Pháp Luật cung cấp tư vấn về vấn đề phản tố trong tố tụng dân sự, cụ thể từ quy định, thời điểm đưa ra yêu cầu phản tố đến án phí, lệ phí liên quan yêu cầu phản tố trong tố tụng dân sự, chúng tôi cũng chia sẻ thông tin về thủ tục và việc áp dụng thời hiệu yêu cầu phản tố trong tố tụng dân sự; bạn đọc có thể nghiên cứu và tham khảo các thông tin chính xác nhất trong bài viết. Nếu có câu hỏi hoặc thắc mắc, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua số điện thoại 1900.6174 để được giải đáp.
>>> Liên hệ luật sư tư vấn miễn phí phản tố tố tụng dân sự? Gọi ngay: 1900.6174
Quy định có liên quan đến yêu cầu phản tố trong tố tụng dân sự
Đầu tiên, cần hiểu rằng phản tố là quyền cơ bản của bị đơn trong một vụ án dân sự; phản tố là quyền của người bị kiện khởi kiện ngược lại người đã làm đơn khởi kiện mình, tức là nguyên đơn.
Bị đơn có quyền đưa ra yêu cầu phản tố đối với nguyên đơn hoặc người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập, theo quy định tại khoản 4 của Điều 72 và khoản 1 của Điều 200 trong Bộ luật Tố tụng dân sự 2015.
Để yêu cầu phản tố của bị đơn được chấp nhận, phải thoả mãn một trong các điều kiện quy định tại khoản 2 của Điều 200 trong Bộ luật Tố tụng dân sự 2015:
- Yêu cầu phản tố phải được sử dụng để bù trừ nghĩa vụ đối với nguyên đơn hoặc người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập.
- Yêu cầu phản tố khi được chấp nhận sẽ loại trừ một phần hoặc toàn bộ yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn hoặc người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập.
- Yêu cầu phản tố phải có sự liên quan với yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn hoặc người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập, và việc giải quyết trong cùng một vụ án sẽ nhanh chóng và chính xác hơn.
Có thể thấy, khi bị đơn đưa ra yêu cầu phản tố và đáp ứng các điều kiện quy định, quyền và nghĩa vụ của bị đơn tương đương với một nguyên đơn đối với yêu cầu phản tố; việc đưa ra yêu cầu phản tố cho phép giải quyết trong cùng một vụ án với nguyên đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập.
>>> Xem thêm: Đơn tố cáo người thứ 3 mới nhất hiện nay
Thời điểm đưa ra yêu cầu phản tố trong tố tụng dân sự
Giai đoạn chuẩn bị xét xử
Theo quy định tại khoản 1 của Điều 199 trong Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, bị đơn được yêu cầu nộp văn bản ghi ý kiến đối với yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn trong vòng 15 ngày kể từ khi nhận được thông báo thụ lý vụ án; bị đơn cũng có quyền đưa ra yêu cầu phản tố nếu muốn.
Tương tự, theo quy định tại khoản 3 của Điều 200, yêu cầu phản tố của bị đơn phải được đưa ra trước thời điểm mở phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải.
Từ hai quy định trên, ta có thể thấy rằng bị đơn có thời gian từ khi nhận thông báo thụ lý đến trước phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải để đưa ra yêu cầu phản tố. Tuy nhiên, pháp luật không quy định cụ thể số lần mở phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải. Thẩm phán có thể tổ chức nhiều phiên họp nhằm hỗ trợ các bên, làm rõ chứng cứ và tạo điều kiện cho việc hòa giải. Do đó, bị đơn có quyền đưa ra yêu cầu phản tố trước thời điểm mở phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải cuối cùng là hợp lý.
Giai đoạn tiến hành xét xử
Theo quy định tại Điều 243 trong Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, trong quá trình hỏi đương sự về việc thay đổi, bổ sung, rút yêu cầu, bị đơn có quyền thay đổi, bổ sung, rút một phần hoặc toàn bộ yêu cầu phản tố của mình.
Vì vậy, trong giai đoạn này, bị đơn có quyền thay đổi, bổ sung, rút một phần hoặc toàn bộ yêu cầu phản tố đối với nguyên đơn và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập. Quyền xem xét chấp nhận yêu cầu phản tố của bị đơn đối với nguyên đơn hoặc người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập thuộc về Hội đồng xét xử.
Như vậy, điều này dẫn đến việc áp dụng pháp luật không nhất quán giữa các Thẩm phán được phân công giải quyết vụ án, đôi khi dẫn đến việc “lách luật” để xem xét yêu cầu phản tố của bị đơn trong trường hợp bị đơn đưa ra yêu cầu phản tố sau khi phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải lần thứ nhất đã diễn ra.
>>> Thời điểm đưa ra yêu cầu phản tố? Gọi ngay: 1900.6174
Án phí, lệ phí liên quan khi bị đơn có yêu cầu phản tố trong tố tụng dân sự
Theo quy định tại Khoản 1, Điều 146 của Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015, nguyên đơn, bị đơn và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án dân sự phải nộp tiền tạm ứng án phí tương ứng với giai đoạn giải quyết vụ án; tuy nhiên, nộp tiền tạm ứng án phí khi phản tố mang lại một số lợi ích quan trọng.
- Thứ nhất, việc nộp tiền tạm ứng án phí đảm bảo rằng vụ án sẽ được tòa án xem xét và giải quyết toàn diện, thấu đáo; nếu không thực hiện quyền phản tố, có thể tòa án chỉ xem xét yêu cầu khởi kiện ban đầu mà không xem xét các yếu tố phản tố khác trong vụ án; việc nộp tiền tạm ứng án phí giúp đảm bảo rằng cả hai phía đều được xem xét công bằng và đầy đủ trong quá trình giải quyết tranh chấp.
- Thứ hai, nộp tiền tạm ứng án phí cũng giúp tiết kiệm thời gian trong quá trình giải quyết tranh chấp tại tòa án; trường hợp tòa án không chấp thuận đơn phản tố, việc nộp tiền tạm ứng án phí giúp tránh tình trạng kéo dài vụ án lên cấp trên hoặc khởi kiện một vụ tranh chấp độc lập khác; điều này giúp tiết kiệm thời gian và tài nguyên của cả hai bên liên quan.
Tóm lại, việc tận dụng quyền phản tố và nộp tiền tạm ứng án phí cho bị đơn có thể thay đổi cục diện pháp lý từ sự bị động sang sự chủ động trong quá trình tham gia giải quyết tranh chấp tại tòa án
>>> Án phí, lệ phí liên quan khi bị đơn có yêu cầu phản tố? Gọi ngay: 1900.6174
Thủ tục yêu cầu phản tố được thực hiện như thế nào?
Quy trình yêu cầu phản tố được thực hiện theo các bước sau:
Bước 1: Bị đơn nộp yêu cầu phản tố.
Bị đơn gửi yêu cầu phản tố đến Tòa án nhân dân có thẩm quyền giải quyết vụ án.
Thời hạn để nộp yêu cầu phản tố là 15 ngày kể từ khi bị đơn nhận được thông báo từ Tòa án, trừ trường hợp có lý do chính đáng được gia hạn, nhưng không quá 15 ngày.
Bước 2: Tiếp nhận và xem xét đơn phản tố.
Tòa án tiếp nhận và xem xét yêu cầu phản tố.
Bước 3: Bổ sung yêu cầu phản tố hoặc trả lại đơn nếu không được chấp nhận.
Nếu cần thiết, bị đơn có thể bổ sung thông tin hoặc yêu cầu phản tố. Trong trường hợp yêu cầu không đáp ứng yêu cầu pháp lý, Tòa án có thể trả lại đơn cho bị đơn.
Bước 4: Thời hạn giải quyết.
Trong vòng 5 ngày làm việc, tính từ ngày bị đơn nộp đủ hồ sơ hợp lệ, thẩm phán được giao nhiệm vụ phải xem xét yêu cầu phản tố và đưa ra quyết định.
Như vậy, quy trình yêu cầu phản tố bao gồm việc nộp yêu cầu phản tố, tiếp nhận và xem xét đơn phản tố, bổ sung yêu cầu nếu cần, và thời hạn giải quyết là 5 ngày làm việc.
>>> Xem thêm: Quyền phản tố của bị đơn được quy định như thế nào?
Áp dụng thời hiệu đối với yêu cầu phản tố
Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 chỉ quy định về thời hiệu khởi kiện và thời hiệu yêu cầu giải quyết vụ việc dân sự (Điều 184) nhưng không có quy định về thời hiệu đối với yêu cầu phản tố, gây ra sự khác biệt trong quan điểm về việc áp dụng thời hiệu đối với yêu cầu phản tố.
Yêu cầu phản tố được coi là yêu cầu khởi kiện, do đó nó phải tuân thủ các quy định về thời hiệu của Bộ luật Tố tụng dân sự (Điều 184) bởi vì yêu cầu này cũng là yêu cầu khởi kiện được giải quyết thông qua một vụ án và nằm trong trường hợp áp dụng thời hiệu, khi có đương sự yêu cầu, thì cần áp dụng thời hiệu tương tự.
Như vậy, mặc dù nó được gọi là yêu cầu phản tố, nhưng khi đương sự đưa ra yêu cầu, cũng cần áp dụng thời hiệu để đảm bảo quyền lợi của người được hưởng lợi từ việc áp dụng thời hiệu.
>>> Áp dụng thời hiệu đối với yêu cầu phản tố? Gọi ngay: 1900.6174
Để hiểu rõ hơn về vấn đề phản tố trong tố tụng dân sự, chúng tôi cung cấp thông tin pháp lý và các quy định mới nhất liên quan, Tổng Đài Pháp Luật cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn pháp lý toàn diện về cách tính bảo hiểm xã hội một lần. Nếu bạn cần hỗ trợ, hãy liên hệ với chúng tôi qua đường dây nóng 1900.6174 để được tư vấn bởi những chuyên gia giàu kinh nghiệm, chúng tôi sẽ trả lời mọi câu hỏi của bạn và hỗ trợ bạn nhanh chóng và tận tình.
Liên hệ chúng tôi
| ✅ Dịch vụ luật sư | ⭐️ Chuyên nghiệp: Dành cho cá nhân – gia đình – doanh nghiệp |
| ✅ Dịch vụ xử lý nợ xấu, nợ khó đòi | ⭐️ Đúng pháp luật – Uy tín |
| ✅ Dịch vụ ly hôn | ⭐️ Nhanh – Trọn gói – Giải quyết trong ngày |
| ✅ Dịch vụ Luật sư riêng | ⭐️ Uy tín: Dành cho cá nhân – gia đình – doanh nghiệp |
| ✅ Dịch vụ Luật sư Hình sự | ⭐️ Nhanh chóng – Hiệu quả |
| ✅ Dịch vụ Luật sư tranh tụng | ⭐️ Giỏi – Uy tín – Nhận toàn bộ vụ việc |
| ✅ Dịch vụ Luật sư doanh nghiệp | ⭐️ Tư vấn thường xuyên cho doanh nghiệp |
