Vi phạm hợp đồng mua bán hàng hóa là một vấn đề phổ biến trong lĩnh vực kinh doanh và giao dịch, đang ngày càng thu hút sự quan tâm của các doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân. Vi phạm hợp đồng khi mua bán hàng hóa có thể xuất hiện trong nhiều hình thức. Trong bài viết này, chúng tôi cung cấp tư vấn về vấn đề vi phạm hợp đồng khi mua bán hàng hóa, cách xử lý và trách nhiệm bồi thường thiệt hại khi vi phạm hợp đồng khi mua bán hàng hóa.
>>> Hãy để các luật sư của chúng tôi đồng hành cùng bạn trong mọi vấn đề pháp luật, mang lại sự an tâm và bảo vệ quyền lợi tối đa!
Vi phạm hợp đồng mua bán hàng hóa là gì
Hợp đồng mua bán hàng hóa là thỏa thuận để xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền và nghĩa vụ giữa các chủ thể; sự thỏa thuận này được xây dựng trên cơ sở tự do hợp đồng và mục đích tư lợi và trong quá trình giao kết và thực hiện hợp đồng, vi phạm có thể xảy ra và ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp của các chủ thể.
Vi phạm hợp đồng khi mua bán hàng hóa có hai dạng chính: vi phạm theo quy định của pháp luật thương mại và vi phạm theo quy định của pháp luật dân sự; để xác định loại vi phạm, ta phải xem xét chủ thể giao kết hợp đồng theo Luật Thương mại 2005.
Nếu chủ thể là thương nhân hoặc liên quan đến hoạt động thương mại, thì vi phạm sẽ chịu sự điều chỉnh của Luật Thương mại.
Nếu là các chủ thể khác sẽ chịu sự điều chỉnh của Luật Dân sự khi giao kết và thực hiện hợp đồng mua bán hàng hóa.
Trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng mua bán hàng hóa
Bồi thường thiệt hại là biện pháp khắc phục được quy định tại nhiều điều luật khác nhau gồm Điều 13, Điều 360, và Điều 419 trong Bộ luật dân sự năm 2015, cùng với Điều 302 trong Luật thương mại năm 2005 đều đề cập đến việc này.
Để áp dụng biện pháp bồi thường thiệt hại, theo Điều 360 của Bộ luật dân sự năm 2015 và Điều 297 của Luật thương mại năm 2005, có 4 căn cứ cần và đủ:
1. Có hành vi vi phạm hợp đồng.
2. Có thiệt hại xảy ra.
3. Có mối quan hệ nhân quả giữa hành vi vi phạm hợp đồng và thiệt hại xảy ra.
4. Có yếu tố lỗi.
Theo nguyên tắc, bên vi phạm hợp đồng phải bồi thường toàn bộ thiệt hại vật chất cho bên bị vi phạm, bao gồm giá trị tổn thất thực tế mà bên bị vi phạm phải chịu trực tiếp do bên vi phạm gây ra và khoản lợi trực tiếp mà bên bị vi phạm đáng lẽ được hưởng nếu không có hành vi vi phạm hoặc bồi thường những tổn thất về tinh thần.
Bên bị vi phạm phải chứng minh được thiệt hại xảy ra, mức độ thiệt hại do hành vi vi phạm nghĩa vụ hợp đồng gây ra, và khoản lợi trực tiếp mà bên bị vi phạm đáng lẽ được hưởng nếu hợp đồng được thực hiện đúng.
Bên bị vi phạm cũng có nghĩa vụ áp dụng các biện pháp hợp lý để hạn chế tổn thất, bao gồm tổn thất đối với khoản lợi trực tiếp đáng lẽ được hưởng do hành vi vi phạm hợp đồng gây ra; nếu bên bị vi phạm hợp đồng không áp dụng các biện pháp hạn chế tổn thất, thì bên đó sẽ không được bồi thường thiệt hại cho những tổn thất đáng lẽ có thể hạn chế được.
Như vậy, trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng phát sinh từ thời điểm bên có nghĩa vụ có hành vi vi phạm hợp đồng.
>>Xem thêm: Vi phạm hợp đồng tiếng anh là gì? Biện pháp xử lý vi phạm hợp đồng?
Các hình thức trách nhiệm do vi phạm hợp đồng mua bán hàng hóa
Các hình thức trách nhiệm do vi phạm hợp đồng khi mua bán hàng hóa bao gồm:
1. Buộc thực hiện đúng hợp đồng.
2. Áp dụng hình phạt vi phạm.
3. Buộc bồi thường thiệt hại.
4. Tạm ngừng thực hiện hợp đồng.
5. Đình chỉ thực hiện hợp đồng.
6. Huỷ bỏ hợp đồng.
7. Các biện pháp khác được các bên thoả thuận, không vi phạm nguyên tắc cơ bản của pháp luật Việt Nam, các điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên và tập quán thương mại quốc tế.
>>> Thanh toán nhanh, nhận tư vấn chất lượng từ luật sư, giải quyết vấn đề hiệu quả – tất cả chỉ trong một cuộc hẹn!
Rủi ro và xử lý vi phạm hợp đồng trong mua bán hàng hóa
Hiện nay, việc tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa xảy ra ngày càng phổ biến và tăng lên đáng kể; điều này đặc biệt đúng khi đất nước chuyển từ kinh tế quản lý truyền thống sang kinh tế thị trường, mở ra nhiều loại hình doanh nghiệp và làm cho hoạt động thương mại đa dạng và phát triển.
Trong khoảng thời gian từ đầu năm 2020 đến tháng 03 năm 2021, đã có 150 Bản án và Quyết định liên quan đến các tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa được công bố trên trang Thông tin điện tử của Tòa án nhân dân tối cao. Thêm vào đó, tại Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC), lĩnh vực mua bán hàng hóa chiếm hơn 50% tổng số vụ tranh chấp được giải quyết.
Các tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa thường xuất phát từ việc bên bán giao hàng chậm, không cung cấp hàng hóa theo cam kết trong hợp đồng, hoặc bên mua vi phạm nghĩa vụ thanh toán.
Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) đã triển khai “Sổ tay Mua bán hàng hóa – rủi ro và xử lý vi phạm hợp đồng trong mua bán hàng hóa” nhằm cung cấp thông tin hữu ích về hợp đồng trong lĩnh vực mua bán hàng hóa nói chung và giải quyết các vấn đề xảy ra trong việc xử lý vi phạm hợp đồng cụ thể. Sổ tay này là một phần của dự án Sổ tay cho doanh nghiệp do VIAC triển khai với các lĩnh vực như xây dựng, bất động sản, bảo hiểm,… Các doanh nghiệp và luật sư có thể sử dụng thông tin giá trị từ ấn phẩm này để xử lý và giải quyết các tình huống thực tiễn một cách hiệu quả.
Dự án Sổ tay doanh nghiệp được thực hiện qua các bước sau:
Bước 1: Quý Doanh nghiệp và Luật sư truy cập đường link đặt câu hỏi và làm theo hướng dẫn.
Bước 2: Các câu hỏi sẽ được thu thập và gửi đến các chuyên gia.
Bước 3: Các câu trả lời sẽ được tổng hợp và đăng tải trên Sổ tay để Quý Doanh nghiệp và Luật sư theo dõi.
Như vậy, tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa ngày càng tăng do nền kinh tế thị trường phát triển. Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) triển khai “Sổ tay Mua bán hàng hóa” để cung cấp thông tin hữu ích giúp giải quyết vi phạm trong hợp đồng hiệu quả.
Mức phạt hợp đồng mua bán hàng hóa
Hợp đồng mua bán hàng hóa có thể được điều chỉnh bởi pháp luật dân sự và thương mại, dẫn đến hai mức phạt vi phạm khác nhau:
Mức phạt hợp đồng mua bán hàng hóa dân sự:
Theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015, phạt vi phạm hợp đồng khi mua bán hàng hóa là sự thỏa thuận giữa các bên trong hợp đồng; bên vi phạm nghĩa vụ sẽ nộp khoản tiền phạt do thỏa thuận.
Lưu ý, mức phạt này không liên quan đến việc bồi thường thiệt hại, tùy theo thỏa thuận, bên vi phạm cần trả tiền phạt và bồi thường thiệt hại cho bên bị thiệt hại.
Mức phạt hợp đồng mua bán hàng hóa thương mại:
Theo Luật Thương mại 2005, phạt vi phạm hợp đồng khi mua bán hàng hóa là việc bên vi phạm phải trả một khoản tiền phạt do vi phạm hợp đồng; nếu có thỏa thuận về mức phạt, nhưng không vượt quá 8% giá trị phần nghĩa vụ hợp đồng bị vi phạm; bên bị thiệt hại có quyền yêu cầu bên vi phạm trả tiền phạt vi phạm và bồi thường thiệt hại, dù trước đó không thỏa thuận mà chỉ cần việc hai bên đã thỏa thuận phạt vi phạm.
Như vậy, hợp đồng mua bán hàng hóa có thể chịu mức phạt vi phạm dân sự hoặc thương mại; phạt vi phạm dân sự do thỏa thuận giữa các bên trong hợp đồng, không liên quan đến việc bồi thường thiệt hại và phạt vi phạm thương mại áp dụng khi chủ thể là thương nhân, có thể thỏa thuận về mức phạt nhưng không quá 8% giá trị phần nghĩa vụ hợp đồng bị vi phạm.
>>> Thanh toán nhanh, nhận tư vấn chất lượng từ luật sư, giải quyết vấn đề hiệu quả – tất cả chỉ trong một cuộc hẹn!
>> Xem thêm: Vi phạm hợp đồng là gì ? Mức phạt khi vi phạm hợp đồng?
Để hiểu rõ hơn về vấn đề vi phạm hợp đồng mua bán hàng hóa, chúng tôi cung cấp thông tin pháp lý và các quy định mới nhất liên quan, Tổng Đài Pháp Luật cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn pháp lý toàn diện.
Liên hệ với chúng tôi
| ✅ Dịch vụ Luật sư | ⭐️ Chuyên nghiệp: Dành cho cá nhân – gia đình – doanh nghiệp |
| ✅ Dịch vụ xử lý nợ xấu, nợ khó đòi | ⭐️ Đúng pháp luật – Uy tín |
| ✅ Dịch vụ ly hôn | ⭐️ Nhanh – Trọn gói – Giải quyết trong ngày |
| ✅ Dịch vụ Luật sư riêng | ⭐️ Uy tín: Dành cho cá nhân – gia đình – doanh nghiệp |
| ✅ Dịch vụ Luật sư Hình sự | ⭐️ Nhanh chóng – Hiệu quả |
| ✅ Dịch vụ Luật sư tranh tụng | ⭐️ Giỏi – Uy tín – Nhận toàn bộ vụ việc |
| ✅ Dịch vụ Luật sư doanh nghiệp | ⭐️ Tư vấn thường xuyên cho doanh nghiệp |
