Quyền sử dụng đất của hộ gia đình – Quyền sở hữu theo Luật đất đai 2013

Quyền sử dụng đất của hộ gia đình là gì? Quyền sở hữu và sử dụng đất của hộ gia đình được quy định thế nào trong Luật đất đai 204? Các thủ tục chuyển nhượng như thế nào?… Khi có bất kỳ câu hỏi hay thắc mắc gì liên quan đến pháp luật đất đai cần tư vấn, hãy liên hệ Tổng đài pháp luật để được các luật sư tư vấn luật đất đai hỗ trợ trực tuyến và giải quyết vấn đề một cách nhanh chóng.

1. Quyền sử dụng đất của hộ gia đình là gì? Sổ đỏ hộ gia đình khác gì với sổ đỏ cá nhân?

>>> Tư vấn  các vấn đề pháp lý về quyền sử dụng đất của hộ gia đình – Nhanh tay đặt lịch tư vấn với luật sư của chúng tôi để được giải đáp mọi thắc mắc pháp lý, đảm bảo quyền lợi và sự an tâm cho bạn!
Đặt lịch với Luật sư

Trả lời:

Chào bạn, trước hết bạn cần hiểu thế nào là quyền sử dụng đất của hộ gia đình.

Quyền sử dụng đất của hộ gia đình (sổ đỏ hộ gia đình) là những người có quan hệ hôn nhân, huyết thống, nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình, đang sống chung và có quyền sử dụng đất chung tại thời điểm được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất; nhận chuyển quyền sử dụng đất.

Không phải ai có tên trong sổ hộ khẩu là có chung quyền sử dụng đất mà cần phải đáp ứng đủ 2 điều kiện sau: Một là, có quan hệ hôn nhân, huyết thống nuôi dưỡng. Hai là, đang sống chung và có quyền sử dụng đất chung tại thời điểm được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất; nhận chuyển quyền sử dụng đất.

Do vậy, con sinh ra sau thời điểm được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất; nhận chuyển quyền sử dụng đất thì không có chung quyền sử dụng đất.

Sổ đỏ hộ gia đình khác gì với sổ đỏ cá nhân?

>> Xem thêm: Tư vấn luật dân sự trực tuyến 24/7 – Giải quyết tranh chấp dân sự

2. Xây nhà trên đất có quyền sử dụng đất của hộ gia đình mà không xin phép những thành viên khác có được không?

>>> Tư ván giải quyết tranh chấp quyền sử dụng đất của hộ gia đình – Đặt lịch tư vấn với luật sư của chúng tôi và trải nghiệm dịch vụ pháp lý uy tín, nơi mọi vấn đề của bạn sẽ được giải quyết hiệu quả và nhanh chóng!
Đặt lịch với Luật sư

Trả lời:

>> Xem thêm: Tư vấn luật dân sự trực tuyến 24/7 – Giải quyết tranh chấp dân sự

3. Thủ tục chuyển nhượng quyền sử dụng đất của hộ gia đình

>>> Vấn đề pháp lý kéo dài khiến bạn mất việc, tốn tiền và kiệt sức? Đặt lịch tư vấn với luật sư giỏi ngay bây giờ! Chỉ một phí nhỏ, bạn được hỗ trợ tận tình, bảo vệ quyền lợi tối đa. Hoàn phí tư vấn khi thuê luật sư trọn gói. Điền form và thanh toán để gặp luật sư!

Đặt lịch với Luật sư

 

Trả lời:

Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng gửi câu hỏi đến chúng tôi. Với trường hợp của bạn, chúng tôi xin tư vấn như sau:

Căn cứ theo quy định tại điều 212 Bộ luật Dân sự 2015 nếu quyền sử dụng đất này là của hộ gia đình thì xác định đây là tài sản chung và việc định đoạt khối tài sản chung được quy định như sau:

“Điều 212. Sở hữu chung của các thành viên gia đình

1. Tài sản của các thành viên gia đình cùng sống chung gồm tài sản do các thành viên đóng góp, cùng nhau tạo lập nên và những tài sản khác được xác lập quyền sở hữu theo quy định của Bộ luật này và luật khác có liên quan.

2. Việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung của các thành viên gia đình được thực hiện theo phương thức thỏa thuận. Trường hợp định đoạt tài sản là bất động sản, động sản có đăng ký, tài sản là nguồn thu nhập chủ yếu của gia đình phải có sự thỏa thuận của tất cả các thành viên gia đình là người thành niên có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, trừ trường hợp luật có quy định khác.

Trường hợp không có thỏa thuận thì áp dụng quy định về sở hữu chung theo phần được quy định tại Bộ luật này và luật khác có liên quan, trừ trường hợp quy định tại Điều 213 của Bộ luật này.”

Đồng thời tại Luật đất đai năm 2024 quy định rõ hơn về hộ gia đình như sau:

“Hộ gia đình sử dụng đất là những người có quan hệ hôn nhân, huyết thống, nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình, đang sống chung và có quyền sử dụng đất chung tại thời điểm được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất; nhận chuyển quyền sử dụng đất”.

Hiện nay, khi làm thủ tục công chứng hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất của hộ gia đình tại cơ quan công chứng thì cần có sự đồng ý của tất cả các thành viên trong hộ gia đình đó. Trong trường hợp hộ đó có thành viên chưa thành niên hoặc bị mất năng lực hành vi dân sự thì cần có sự đồng ý của người đại diện theo quy định của pháp luật.

Các văn phòng đăng ký nhà đất, các tổ chức công chứng đều căn cứ vào sổ hộ khẩu của hộ gia đình tại thời điểm cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để xác định những thành viên có quyền chuyển nhượng quyền sử dụng đất đó.

Trường hợp đó là tài sản chung của hộ gia đình nhưng theo sổ hộ khẩu tại thời điểm được cấp đất, thành viên đó chưa có mặt thì thành viên đó không tham gia vào việc định đoạt tài sản chung của hộ gia đình.

Thực tế, thủ tục chuyển nhượng quyền sử dụng đất của hộ gia đình thường khá phức tạp và có thể xảy ra nhiều rủi ro, vì vậy, việc sử dụng luật sư riêng đối với mỗi cá nhân là một trong những giải pháp quan trọng nhằm bảo vệ quyền và lợi ích tốt nhất, hạn chế những rủi ro và ngăn chặn nguy cơ pháp lý có thể xảy ra đối với cá nhân. Hãy liên hệ với chúng tôi để được kết nối trực tiếp với Luật sư hỗ trợ pháp lý hiệu quả nhất cho riêng trường hợp của bạn.

4. Đất thuộc sở hữu của hộ gia đình chia thừa kế thế nào?

>>> Hành động ngay để không mất thêm thời gian, tiền của và sức lực vì rắc rối pháp lý! Đặt lịch tư vấn với Luật sư hôm nay – chỉ một khoản phí nhỏ mang lại giá trị lớn: giải pháp nhanh, lợi ích tối ưu. Hoàn phí nếu chọn gói trọn gói khi thuê luật sư sau thanh toán. Thanh toán và đặt lịch ngay!

Đặt lịch với Luật sư

 

Trả lời:

Chào bạn, chúng tôi xin trả lời câu hỏi của bạn như sau:

Các trường hợp chia nhà đất thừa kế theo pháp luật

Khoản 1 Điều 650 Bộ luật Dân sự 2015 quy định chia thừa kế theo pháp luật trong trường hợp sau:

– Không có di chúc.

– Di chúc không hợp pháp.

– Những người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; cơ quan, tổ chức được hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.

– Những người được chỉ định làm người thừa kế theo di chúc mà không có quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.

Ngoài ra, thừa kế theo pháp luật cũng được áp dụng đối với các phần di sản là quyền sử dụng đất sau:

– Phần di sản không được định đoạt trong di chúc.

– Phần di sản có liên quan đến phần của di chúc không có hiệu lực pháp luật.

– Phần di sản có liên quan đến người được thừa kế theo di chúc nhưng họ không có quyền hưởng di sản, từ chối nhận di sản, chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; liên quan đến cơ quan, tổ chức được hưởng di sản theo di chúc, nhưng không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.

Như vậy, bố bạn khi mất không để lại di chúc nên việc thừa kế sẽ được phân chia theo quy định của pháp luật.

Những người được hưởng thừa kế theo pháp luật

Căn cứ Điều 649 và Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015, người được hưởng thừa kế theo pháp luật là người thuộc diện thừa kế và hàng thừa kế.

– Diện thừa kế: Là người có quan hệ hôn nhân, huyết thống, nuôi dưỡng với người để lại di sản (quan hệ nuôi dưỡng là con nuôi, cha nuôi, mẹ nuôi,… và phải có quyết định đăng ký nhận con nuôi tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền chứ không phải là con nuôi theo hình thức tự nhận tại một số địa phương).

– Hàng thừa kế:

Khoản 1 Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015 quy định hàng thừa kế theo thứ tự sau:

“a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.”

Lưu ý: Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản (theo khoản 3 Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015).

Cùng hàng thừa kế thì được hưởng phân di sản bằng nhau

Khoản 2 Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015 quy định:

“Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.”

Như vậy, với trường hợp của bạn, khi bố bạn mất và có thuộc quyền sở hữu và sử dụng đất của hộ gia đình thì mảnh đất đó phải được định giá và xác định phần di sản của bố bạn, ngoài ra còn cộng thêm phần tài sản riêng của bố bạn sau đó lấy phần di sản đó mang chia cho các thành viên thuộc hàng thừa kế thứ nhất gồm mẹ bạn và 3 anh chị em bạn.

5. Xác định chủ sử dụng đất đối với đất cấp cho hộ gia đình

>>> Thanh toán ngay hôm nay để nhận được sự hỗ trợ pháp lý chuyên nghiệp từ đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm, giúp bạn vượt qua mọi thách thức pháp luật!

Đặt lịch với Luật sư

 

Trả lời:

Chào bạn, cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đến Tổng đài pháp luật. Chúng tôi xin phép được trả lời câu hỏi của bạn như sau:

Theo quy định tại điểm c, khoản 2, điều 3 Thông tư Số: 24/2004/QĐ-BTNMT quy định về GCNQSDĐ cấp cho hộ gia đình có hướng dẫn:

“Điều 3. Nội dung viết trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

2. Tên người sử dụng đất được ghi như sau

c) Người sử dụng đất là hộ gia đình thì ghi “Hộ ông” (hoặc “Hộ bà”), sau đó ghi họ, tên, năm sinh của chủ hộ gia đình, số sổ hộ khẩu, ngày cấp sổ hộ khẩu, địa chỉ nơi đăng ký thường trú của hộ gia đình”.

Đối với đất được cấp cho hộ gia đình thì đất đó trở thành tài sản chung của cả hộ theo quy định tại Điều 108 Bộ luật dân sự 2005 về Tài sản chung của hộ gia đình:

“Tài sản chung của hộ gia đình gồm quyền sử dụng đất, quyền sử dụng rừng, rừng trồng của hộ gia đình, tài sản do các thành viên đóng góp, cùng nhau tạo lập nên hoặc được tặng cho chung, được thừa kế chung và các tài sản khác mà các thành viên thoả thuận là tài sản chung của hộ”.

Khi đó việc chiếm hữu định đoạt phải theo sự thỏa thuận của người đống sở hữu trong hộ gia đình tại thời điểm đó theo quy định tại điều 109 Bộ luật dân sự 2005:

“1. Các thành viên của hộ gia đình chiếm hữu và sử dụng tài sản chung của hộ theo phương thức thoả thuận.

2. Việc định đoạt tài sản là tư liệu sản xuất, tài sản chung có giá trị lớn của hộ gia đình phải được các thành viên từ đủ mười lăm tuổi trở lên đồng ý; đối với các loại tài sản chung khác phải được đa số thành viên từ đủ mười lăm tuổi trở lên đồng ý”.

Nếu trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có ghi là “hộ gia đình” thì đất đó không phải thuộc quyền sở hữu riêng của ông bà bạn mà là tài sản chung của cả ông bà ngoại và gia đình nhà cậu của bạn.

Do đó, trong trường hợp này, mẹ bạn và các bác của bạn phải có đủ cơ sở để chứng minh mảnh đất này là do ông bà ngoại của bạn mua. Việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở thời điểm đó là trái với quy định của pháp luật. Bạn cần phải chuẩn bị những giấy tờ tài liệu sau để có cơ sở đòi lại quyền sử dụng đất thuộc sở hữu của bà ngoại bạn:

– Hợp đồng mua bán đất của bà ngoại bạn, người làm chính về việc mua bán này.

– Hồ sơ địa chính trích lục tại Uỷ ban nhân dân xã thời điểm 2005.

– Những giấy tờ liên quan khác.

Với trường hợp này, hồ sơ địa chính trích lục tại UBND xã là bằng chứng quan trọng để xác minh cơ sở để cấp GCNQSDĐ cho hộ gia đình có đúng theo quy định của pháp luật hay không.

Về tài sản gắn liền với đất là ngôi nhà: nếu như các bên không có tranh chấp về ngôi nhà thì có thể yêu cầu Tòa án không giải quyết vấn đề này.

Trên đây là phần trả lời của luật sư Tổng đài pháp luật. Nếu còn vướng mắc hay muốn đặt câu hỏi cho luật sư tư vấn về quyền sử dụng đất của hộ gia đình và các vấn đề khác liên quan đến pháp luật đất đai, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn trực tuyến và giải đáp vấn đề một cách nhanh chóng nhất.

Ngoài ra bạn cũng có thể gửi câu hỏi và chờ phản hồi từ luật sư qua Email hoặc có thể đặt lịch hẹn trực tiếp với luật sư với những vấn đề mang tính chất phức tạp.